SOĞUK HAVALARDA BETON DÖKÜMÜ
Beton dökümü sırasında ortalama hava sıcaklığının artarda üç gün süre ile +5 °C’nin altında olduğu durum döküm için soğuk hava koşullarını oluşturur.
Soğuk havalarda sıcaklığın azalmasıyla çimentonun hidratasyonu yavaşlar. Yavaşlayan hidratasyon betonun dayanım kazanma hızını da azaltır. Kalıp sökme süreleri uzar.
Taze betonun özellikle prizi esnasındaki donma çok tehlikeli tahribatlar yapabilir.
Türk Standartları bununla ilgili olarak bazı sıcaklık sınırlandırmaları getirmiştir (Örneğin, En Büyük Agrega Tane Büyüklüğü 31,5 mm olan bir betonun -1°C ~ 5 °C arasındaki hava sıcaklığında taze beton karışım sıcaklığının en az 15 °C, yerleştirme sıcaklığının ise en az 13 °C olması).
Soğuk havalarda betonu korumak için, betonun uygun olan başlangıç ısısını, belli bir dayanıma ulaşıncaya kadar geçen sürede korumak veya belirli bir değere inmesine kadar izin vermek gerekir.
Beton basınç dayanımının 50 kg/cm²’lik bir değere ulaştığı süreye kadar dona karşı korunmalıdır (suya doygun betonlar için geçerli değildir). Uygun yerleştirme sıcaklığında beton için gerekli koruma süresi en az 3 gün’dür.
Soğuk havada beton dökümü sırasında alınabilecek önlemleri şöyle sıralayabiliriz;
- Hedeflenen kıvam için gerekli en az miktarda su kullanılmalıdır. Düşük kıvam tercih edilmelidir.
- Yüksek hidratasyon ısılı ve yüksek erken dayanım veren çimentolar kullanılmalıdır. Düşük su/çimento oranı tercih edilmelidir.
- Beton karışım suyu belli bir dereceye kadar ısıtılabilir. (en fazla 70 – 80 °C)
- Agrega ısıtılabilir.
- Prizi hızlandıran ve erken dayanım sağlayan kimyasal katkılar seçilmelidir. Gerekirse antifrizler kullanılabilir.
- Dökümden önce kalıba izolasyon yapılabilir. Dökümden hemen sonra da betonun açık yüzeyleri yalıtkan örtülerle örtülerek hidratasyon ısısının korunması sağlanır.
- Kritik sıcaklarda (-5 °C’nin altı) kalıp ısıtılmalıdır. Beton dökülen kısımlar geçirimsiz örtü içerisine alınarak içerdeki havanın sıcaklığını en az +5°C’de muhafaza edecek ısıtma sistemi oluşturulması gerekir.
- Sık donma - çözülme olaylarının görüldüğü durumlarda, ani sıcaklık değişikliklerinde koruma 7 ile 14 gün kadar uzatılmalıdır.
- Beton dökümünün günün daha sıcak saatleri olan gündüz vakti tamamlanması avantaj sağlayacaktır.
- Kalıp sökme süresi uzatılmalıdır. Beton dökümünden alınan numuneler, yapıdaki betonla aynı koşullarda kür edilerek beton dayanımı saptanmalı sonuca göre kalıp sökülmesine izin verilmelidir.
